Chi phí kế toán và chi phí tính thuế khác nhau như thế nào?

22/03/2019

1696

Chi phí kế toán và chi phí tính thuế là 2 loại chi phí thường xuyên bị nhầm lẫn với nhau bởi những người không rành về tài chính. Tuy nhiên với một người làm kế toán thì việc phân biệt được hai chi phí này là điều rất cần thiết. Vậy 2 loại chi phí này giống và khác nhau như thế nào?

>> 4 nguyên tắc vàng giúp doanh nghiệp siêu nhỏ quản lý chi phí hiệu quả
>> Doanh nghiệp siêu nhỏ áp dụng chế độ kế toán theo thông tư nào?
>> Những nghiệp vụ kế toán tiền lương nhất định phải biết

1. Chi phí kế toán và chi phí tính thuế là gì?

Chi phí kế toán là toàn bộ những chi phí mà doanh nghiệp thực tế phải bỏ ra trong quá trình hoạt động sản xuất kinh doanh, được ghi trên sổ kế toán theo quy định của Luật kế toán.

Chi phí tính thuế hay đầy đủ là chi phí tính thuế thu nhập doanh nghiệp là những chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra và có đầy đủ những hóa đơn, chứng từ theo đúng quy định theo Luật thuế. Những chi phí có đủ những điều kiện này được coi là những chi phí hợp lý và được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Điểm giống nhau giữa 2 loại chi phí này là chúng đều là những chi phí mà doanh nghiệp đã thực tế phải bỏ ra. Tuy nhiên do những điểm khác nhau giữa Luật kế toán và Luật thuế, chi phí kế toán bao gồm chi phí hợp lý và chi phí không hợp lý và những chi phí không hợp lý sẽ không được coi là chi phí tính thuế và không được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính vì vậy trong thực tế, chi phí kế toán thường lớn hơn chi phí tính thuế.

2. Các trường hợp chi phí không hợp lý điển hình

Chi phí không có hóa đơn giá trị gia tăng

Trong thực tế, doanh nghiệp có nhiều trường hợp mua hàng không có hóa đơn giá trị gia tăng mà chỉ có hóa đơn bán lẻ. Những chi phí này theo Luật kế toán được tính là chi phí kế toán, vẫn được hạch toán và ghi vào trong sổ kế toán.

Tuy nhiên, do không có hóa đơn giá trị gia tăng, những chi phí này sẽ không được tính vào chi phí tính thuế do không đủ điều kiện ghi nhận được quy định trong Luật thuế.

Để xử lý trường hợp này, doanh nghiệp cần có bảng kê hàng hóa dịch vụ mua vào không có hóa đơn. Bạn có thể tham khảo thêm cách xử lý những chi phí không có hóa đơn giá trị gia tăng tại đây.

Thời gian tính khấu hao tài sản cố định

Doanh nghiệp có thể tính khấu hao tài sản cố định theo thời gian ước tính mà vẫn phù hợp với quy định của Luật kế toán. Tuy nhiên theo Luật thuế, số năm tính khấu hao phải theo Thông tư 45/2013/TT-BTC. Nếu có sự chênh lệch về chi phí khấu hao giữa hai cách tính này thì khoảng chênh lệch sẽ không được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp. Chính vì vậy khi xác định thời gian khấu hao, doanh nghiệp thường tính theo quy định của Luật thuế để chi phí kế toán không vượt quá chi phí tính thuế.

Chi phí vi phạm hành chính

Các chi phí vi phạm luật khi tham gia giao thông, vi phạm chế độ kế toán, vi phạm luật thuế và các chi phí vi phạm hành chính khác đều được tính vào chi phí kế toán. Tuy nhiên những chi phí này lại không được tính là chi phí tính thuế do theo Luật thuế thì đây không phải là những khoản chi phí hợp lý.

Chi phí tiền lương của chủ doanh nghiệp

Đối với các công ty tư nhân hay công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên, chi phí tiền lương trả cho chủ doanh nghiệp vẫn được ghi nhận vào sổ sách kế toán như các loại chi phí khác và được coi là một khoản thực chi của doanh nghiệp. Tuy nhiên chi phí này không được khấu trừ khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp do không phù hợp với quy định trong Luật thuế.

Chi phí trang phục cho người lao động

Mọi chi phí trang phục cho người lao động đều được tính vào chi phí kế toán và được đưa vào sổ sách kế toán. Tuy nhiên nếu chi phí này vượt quá 5 triệu đồng/người/năm thì sẽ không được tính là chi phí hợp lý khi tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Chi phí lãi vay của đối tượng không phải là tổ chức tín dụng hoặc tổ chức kinh tế

Phần chi phí mà doanh nghiệp bỏ ra để trả lãi vay sẽ được ghi nhận toàn bộ vào chi phí kế toán. Tuy nhiên, chỉ khi những chi phí lãi vay này không vượt quá 150% lãi suất cơ bản do Ngân hàng nhà nước công bố tại thời điểm vay thì chúng mới được ghi nhận là chi phí tính thuế.

Phần mềm kế toán siêu nhỏ MISA Startbooks.vn giúp doanh nghiệp có đầy đủ các báo cáo phân tích chi phí của doanh nghiệp theo khoản mục chi phí, theo đơn vị, phòng ban. Từ đó, kế toán dễ dàng kiểm soát, biết chi phí nào phát sinh quá nhiều để tham mưu BLĐ cắt giảm.